Vietnam’la ilgili yazımın 1. bölümünde Vietnam hakkında genel bilgiler vermiştim. Bu bölümde ise tarihinden ve Ho Chi Minh’den bahsedeceğim.
Vietnamın yaklaşık 2500 yıllık tarihi savaşlar,işgaller ve bağımsızlık mücadelesi ile dolu. 938 yılına kadar Çin hegomenyasında kalmış ülkede bugün hale Çin kültürünün izlerini görmek mümkün(bkz.:Edebiyat tapınağı) 938 yılında Çin’e karşı verdiği bağımsızlık mücadelesini kazanan Viet halkı 19. yüzyılın ortasında da Fransız kolonosi haline gelmiş.
Ho Chi Minh, 1890 yılında doğmuş, 1911 yılında ülkesinden ayrılıp yaklaşık 30 sene Amerika, Fransa, Çin gibi farklı ülkelerde yaşayıp siyaset yaptıktan sonra 1941 yılında ülkesine geri dönerek Viet Minh adı verilen bağımsızlık mücadelesini başlatmış ve liderliğini yapmış Vietnam’ın ulusal kahramanı. Fransızları ülkesinden atmayı başaran Ho Chi Minh, Kuzey ve Güney Vietnam’ın 1975 yılında birleştiğini göremeden 1969 yılındaki vefat etmiş. Bugün, Vietnam tarihinin en büyük lideri olarak, Hanoi’deki mozalesinde mumyalanmış bir şekilde yatıyor. Aşağıdaki sözü, bağımsızlık mücadelesi veren bir ulusun inanç ve kararlılığını çok güzel ifade ediyor:
“You can kill ten of our men for every one we kill of yours. But even at those odds, you will lose and we will win !”
1954 yılında 1.Indochina savaşının sonu kabul edilen Dien Bien Phu’da Ho Chi Minh’in kumanda ettiği birliklere mağlup olan Fransızlar ülkeyi terketmek zorunda kalıyorlar. Ancak, malesef barış ve huzur uzun sürmüyor. Bu sefer de Apocalpyse now, Platoon, Rambo gibi filmlere konu olmuş olan 1955 yılında başlayan ve 1975 yılında Saigon’un düşmesine kadar devam eden acılı bir dönem başlıyor. Savaş, komunist Kuzey Vietnam ile Amerika tarafından desteklenen anti-komunist Güney Vietnam birlikleri arasında gerçekleşiyor. Birçoğumuzun daha önce duyduğu Vietkong ise Amerika tarafından desteklenen Güney Vietnam birliklerine karşı çoğu zaman yetersiz askeri donanımla gerilla tarzı bağımsızlık mücadelesi yapmış olan orduya verilen isim. Cu Chi tünellerinin bu mücadelede hayati bir yeri olmuş. Vietkonglular, askeri üs olan bu bölgede yer altında ufak tefek Vietkongluların geçebileceği kadar daracık alçak tünellerde saklanmış ve yaşamışlar. Ayrıca bölgedeki çeşitli bubi tuzakları, Amerikan askerlerine önemli zaiyat verdirmiş. Ben,Cu Chi tünellerden turistler için genişletilmiş birinde yerin altında kısa bir yolculuk yaptım. Ancak emekleyebilerek yürüyebildiğim daracık, havasız ve karanlık tünelden çıktığımda bu tünellere girmeye teşebbüs etmiş “coni”lerin neler hissettiğini biraz anlamış oldum.
Kuzey ve Güney Vietnam arasında yaklaşık 20 yıl süren ve Kuzey Vietnam’ın Saigon’u işgali ve Amerikan birliklerinin ülkeyi terk etmesi ile sona eren savaşta kayıplar çok büyük olmuş. Kuzey ve güneyden toplam 4 milyona yaklaşan Vietnamlı, yaklaşık 2 milyon Kamboçyalı ve Laoslu ve yaklaşık 60 bin Amerikalı hayatını kaybetmiş. Amerikalıların savaş sırasında attığı napalm bombaları sonraki nesillerde özürlü çocukların doğmasına neden olmuş.
Bugün, 2010 yılında Vietnam halkı hala savaş sendromunu tam anlamıyla üzerinden atamamış durumda. Özellikle Saigon’da savaşın izleri halen canlı. Ezilmiş, sömürülmüş, büyük kayıplar vermiş ama nihayetinde hakkı olan bağımsızlığını geri kazanmış Vietler artık geçmişi unutup yüzünü geleceğe dönmüş, büyük potensiyeli ile gelişmiş medeniyetlerden biri olma yolunda ilerliyor.
