BSkyB – #Digital TV Enthusiast#

Futbol naklen yayin ihalesi 25 Kasim’da yapilacak.

Pay-TV operatorlerinin deger teklifinin ne oldugu sorusu cok temel bir sorudur. Belki de bu sorunun cevabini pazari gecmisten bugune degerlendirirsek 2 asamada vermek daha dogru olacaktir. 1. asamada geleneksel DTH (Direct-to-Home) operatorleri, 2. asamada ise telco lari dusunmek gerekebilir.

Digiturk, D-Smart, Sky UK (UK), Sky Deutschland (Almanya), DirecTV (USA) gibi 2000’lerin basindan beri abonelerine TV hizmeti saglayan uydu operatorleri (Bu firmalar gelisen internet altyapisi ve teknolojisi ile beraber uydudan iletilen canli yayinlara ek olarak OTT servisleri de sunmaya basladilar)
Turkcell Superonline, Turk Telekom, British Telekom (UK), Deutsche Telekom (Almanya), Orange (Fransa) gibi baslangicta internet servis saglayici veya mobil operator olarak faaliyete baslayip, sonrasinda artan rakabet sartlari ve videonun internet trafiginin ana lokomotifi olmasi ile birlikte internet yaninda IPTV/OTT video servisleri sunmaya baslayan telcolar

1.grup icin deger teklifi en basindan beri icerik oldu. En genis ve kapsamli kanal cesitliligini dogru ve ileri teknolojik urunler ile makul fiyatlara sunmak rekabet avantaji yaratan temel unsurdu. Bu cercevede uzun yillardir elinde tuttugu Super Lig yayin haklari ile birlikte Digiturk pazari domine eden oyuncu durumunda.

2. grup icin ise deger teklifi baslangic evrelerinde uclu teklif oldu. (internet, TV ve ses hizmetlerini tek faturada, uygun fiyatlar ile saglayabiliyor olmak) Ancak geride biraktigimiz birkac yilda (Tivibu IPTV lansmani 2010’da, Turkcell TV+ IPTV servisi 2014’de duyuruldu) telcolar da TV servisinde sadakat yaratmak ve surdurulebilir buyume icin icerigin anahtar oldugunu anladilar.

Okumaya devam et “Futbol naklen yayin ihalesi 25 Kasim’da yapilacak.”

Netflix’in ayak sesleri Volume 1

Netflix ile ilgili herhalde en gec yazanlardan biri ben olacagim.

Bundan tam 1 ay once Netflix CEO’su Reed Hastings CES’de Netflix’in halihazirdaki 60 ulkeye ek olarak 130 ulkede daha erisilebilir hale geldigini acikladigi konusmasinda oyle zannediyorum ki sektordeki cogu insani sasirtti. Netflix’in global genisleme planlari genelde biliniyordu ama sanirim bu kadar hizli olmasi bircoklari icin surpriz oldu.

Evet haritada gri ile gosterilen bolge Cin. Netflix Cin konusunda Apple’in yolundan gidecegini, bolgede dukkani acmadan once uzun sure gorusmeler yapacagini acikladi.

Peki Turkiye’de adeta bir efsane haline gelmis olan, sayisiz sunumda atifta bulunulan, ‘Turkiye’ye gelirse soyle olur, boyle olur..’ denilen Netflix geldi de, 1 ayin sonunda ne oldu?

Hikayenin sonunu bastan soyleyeyim, hicbir sey olmadi 🙂

Bunun belli basli birkac sebebi var, bu ilk Netflix yazimda bunlari listeyeyim, onumuzdeki donemde illa ki Netflix’i donup donup tekrar yazacagim. Aslinda asagidaki basliklar (Yerellesme, ucret ve icerik derinligi) herhangi bir OTT servisinin basarili olmasi ile olmamasi arasindaki cizgiyi belirliyor. Bu uc bileseninin dogru karisimini yakalayabildiginizde Netflix oluyorsunuz zaten. Netflix bunu daha once faaliyet gosterdigi pazarlarda basardi, Turkiye’de de basarmamasi icin bir sebep yok. Anlasilan bunun icin biraz daha zamana ihtiyaci var sadece.

Bircogumuz gibi ilk ay ucretsiz abonelikten faydalanmak icin biraz rotarli da olsa ben de Netflix’e abone oldum. 21 Subat’a kadar ilk ay aboneligim devam ediyor, devam edip etmeyecegime henuz karar vermedim. Muhtemelen mesleki meraktan abone kalacagim.

YERELLESME: Henuz Netflix’teki diller arasinda Turkce yok, menu dilinde dem altyazi dil secenekleri arasinda da Turkce neredeyse hic yok. Neredeyse diyorum cunku tek tuk de olsa Turkce destegi tespit edildi 🙂 (Bu konuda Netflix Live Chat ile ilgili yazismamda soruma aldigim cevabi burada gorebilirsiniz.) Buradan anlasilan kesin bir tarih olmadigi, altyazilarin hazir hale gelmesi beklendigi ve benim gibi bu konuda soru yoneltenler arttikca lansmanin da daha kisa surede gerceklesecegi yonunde.)

UCRET: Normalde Netflix’in modeli ‘all you can eat’, Turkcesi ile ‘Yiyebildigin kadar ye’. Yani ayda 7,99 USD karsiliginda neredeyse limitsiz sayida VOD icerigine erisim hakkiniz oluyor. Isin bizim icin tatsiz tarafi Netflix’in Turkiye’de 7.99 Euro’dan satisa sunulmasi oldu. Bu da Turk parasi olarak yaklasik 26 TL’ye karsilik geliyor. Bu bedel bircok insan icin makul olmanin uzaginda. Bu caydirici bedel sebebiyle ilk 1 ay ucretsiz abonelik suresinin sonunda aboneligini iptal ettirenler cogunlukta.

ICERIK DERINLIGI: Maalesef Netflix Turkiye’de Amerika’da olan bircok icerik eksik. Yilbasindan onceki donemde VPN ile Netflix kullanan bircok kullanicinin kolaylikla farkina varabildigi bir durum bu. Ornegin Netflix Originals “House of Cards” dahi Netflix Turkiye’den erisilebilir durumda degil. Bu konuyla ilgili Live Chat ile yaptigim gorusmede bunun sebebinin ne oldugunu ogrendim. Netflix herhangi bir icergin dagitim haklarini belirli bolgeler icin aliyor, daha sonra yeni bolgelere genisledikce o bolgeler icin uzatiyor. Benzer sekilde eger Netflix icerigini sunmak icin daha once ilgili bolgede bir munhasir anlasma yaptiysa o anlasmanin sonlanmasini beklemek zorunda kaliyor. Netflix temsilcisi ile yaptigim sohbetin metnine buradan erisebilirsiniz. Duyduklarim 3 sac ayaginin belki en kritik olan icerik kisminin belki bu yil bitmeden Amerikada ile esitlenecegini dusundurdu. Ornegin 4 Mart’ta HOC 4.sezon Netflix Turkiye’de olabilirmis.

Fenerbahçe-Ajax maçı 22 Ekim’de canlı olarak TRT 4K kanalında

Dün akşam twitter’da aşağıdaki habere denk geldim. Sonrasında Hikmet Bey ile temasa geçtiğimde kendisinin TRT çalışanı olduğunu öğrendim ve haberi yayınlamak için müsadesini aldım. Bence bu gerçekten önemli bir gelişme. TRT’de bu konuda emeği geçenleri tebrik ediyorum. Ancak ufak bir düzeltme ihtiyacı duydum, BT Sport Ultra HD kanalı Premier League maçlarını 4K formatında halihazırda yayınlıyor, o yüzden “Avrupa’da ilk” ifadesi gerçeği yansıtmamış oluyor.

22 Ekim’de oynanacak olan Fenerbahçe-Ajax UEFA Avrupa ligi maçı Türkiye ve Avrupa’da bir ilk olarak TRT4K kanalından canlı yayınlanacaktır.

— Hikmet KOCAMAN (@HikmetKOCAMAN1) October 1, 2015

Peki bu yayını kimler izleyebilecek ? TRT 4K kanalı Turksat uydusundan yayın yapıyor. ürkiye’de şimdiye kadar satılan 4K TV sayısı muthemelen 100bin seviyesine yaklaşmış olsa da bunların ne kadarında gömülü uydu alıcısı var bilemiyorum. Ama tahminim düşük bir oran olduğu yönünde.

Bugün itibariyle Pay-TV operatörleri arasında da ticari olarak 4K STB sunan operatör olmadığı için bahsi geçen yayın sanırım daha çok “Showcase” olarak kalacak.

BTK 2014 4.çeyrek raporuna göre Pay-TV pazarındaki son resim

BTK geçtiğimiz günlerde 2014 4. çeyrek verilerini açıkladı. Rapora bu bağlantıdan erişebilirsiniz. Ben de TV alanındaki verilerin kısacık bir özetini geçeyim:

TTNet IPTV (Tivibu) abonesi 2014 4.çeyrek itibariyle 289.496 olmuş. TTNet’in IPTV abonesi sayısının 2013 4. çeyrek itibariyle 286K’da olduğu düşünüldüğünde o tarafta bir durgunluk olduğu gözüküyor. Abone sayısındaki artış hız kesmiş, hatta geride kalan 1 yılda yerinde saymış.
Turkcell Superonline IPTV (Turkcell TV+) abone sayısı 2014 3.çeyrekte 15.270 iken, yıl sonu itibariyle 60.000’i geçmiş durumda. Burada müthiş bir büyüme var. Bir çeyrek 45K abone kazanımı hiç de azımsanmayacak bir başarı!
Turksat’ın Kablo TV hizmetinin abone sayısı da uzun süredir yerinde sayıyor. 2014 sonu itibariyle 1.176.126. Uzun süredir steady. Aşağıdaki tablo kendi kendini açıklıyor. Maliye Bakanı Turksat’ın bu sene özelleşmesi planlanan kamu iştiraklerinden biri olduğunu söylemişti. Muhtemelen özelleştirme beklendiği için birçok konuda karar mekanizmaları tıkanıyor, yine de hatırı sayılır bir müşteri tabanı var. Pay-TV sektörünün ilgi yoksunu, kenarda köşeye kalmış oyuncusu kesinlikle daha fazla ilgiyi hakediyor. Teledünya özelinde bir yazı yazacağım sonra.

Digiturk’un 2014 sonu itibariyle yurtiçi abone sayısı 2.942.643. Sektörün en büyük oyuncusu zirvede hala rakipsiz.
D-Smart’ın aynı dönem sonundaki abone sayısı 1.048.960. D-Smart da iniş trendindeki oyunculardan. Birçok değerli spor içeriğini Tivibu’ya kaptırdı son dönemde.
Sektörün en geç oyuncusu Filbox’un abone sayısı ise sadece 3125. Bu rakam bize marketing gücünün ne kadar kritik olduğunu hatırlatıyor. Filbox geniş kitlelere erişmek için gerekli pazarlama bütçesine sahip değil maalesef. Ayrıca teklifi de çok iyi anlatılması gereken yenilikçi bir teklif.

Resmin bütününe bakıldığında 2014 sonu itibariyle Türkiye’deki toplam Pay-TV abone sayısı 5.516K seviyesinde oluyor. Toplam hane sayısının 18 milyon olduğunu farzedersek %30′un biraz üzerinde bir pazar penetrasyonu ile karşılaşmış oluyoruz. Doğrusunu söylemek gerekirse bu oran son birkaç yıldır yerinde sayıyor. Zaten BTK’inin açıkladığı resmi rakamlara bakınca da Turkcell TV+ dışındaki diğer servislerin abone sayısını arttırmakta zorlandığını görüyoruz. Pay-TV penetrasyonunu hesaplarken rakamlara Tivibu Go, Mubi, Filmbox Live vs. gibi OTT oyuncularının görece düşük abone sayısını da eklersek oranın birkaç birim daha yukarı çıktığını görebiliriz ama Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında halen çok düşük kalıyor. Bana kalırsa gidilecek hala büyük bir potansiyel var. Doğru fiyatlama, değer önermesi, içerik teklifi ve iş modelleri ile birkaç yıl içinde pazar büyüklüğünün en azından %40 seviyelerine ulaşması kesinlikle hayal değil. Son olarak güncel rakamlara göre pazar payları da aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.

Turkish TV Market Training Course

Uluslararasi okuyucu kitlesine ozel yazdigim turkishtvmarket.info blog sayfamda yayinlanmis olan bir yazimin icerigine sizlerle paylasmak istiyorum.

Daha cok Turkiye TV pazarina ilgi duyan, Turkiye’deki is hacmini buyutmek isteyen firmalari ayni zamanda da Turkiye’de saysisal TV konusundaki ve genel olarak Turkiye TV pazarindaki teknolojiler ve rekabet hakkinda know-how’ini gelistirmek isteyen firmalara da hitap edebilecegini dusundugum 2 gunluk bir egitim programi hazirladim. Eger bu egitimi almak isterseniz, detaylari konusmak uzere uygarboynudelik@gmail.com adresine eposta gonderebilirsiniz.

Turkish TV Market Training Course (In a Nutshell)

Course Method :

The course consists of a 2 days of face to face (also potentially online) teaching designed as 4 different modules. Each module focuses on a different aspect of Turkish TV Market.

Course Description:

This training course is mainly focused on Turkish TV Market. The audiences will have an overall understanding of digital TV technologies, the changing behaviour of Turkish TV audiences, brand-new services delivered via internet and how the impact of broadband will transform Turkish media industry as a whole. The participants are expected to understand and practice basics of digital television platforms in Turkey, to get familiar about new generation TV services, applications & technologies from broadcaster and consumer perspective.

Who should attend:

This course is appropriate for television professionals (including equipment manufacturers, content providers, technologists, and service providers), product developers, second screen application developers, user experience professionals, internet video technologists, video product managers and analysts who have an interest in Turkish TV market.

Course Outline:

Day 1 :
- Module 1: TV Fundamentals
  - Value Chain > Content Acquisition/Ingestion. Transcoding, Delivery via Satellite/Cable/IP, Customer promises devices ( satellite dish routers, STBs, TV sets)
  - Video formats > Analog, SD, HD, 3D, 4K, 8K
  - Video compression > MPEG-2, H.264, H.265 etc.
  - Set-top-box > Satellite/Cable/Terrestrial/IPTV. Block Diagram, Components, Services
- Module 2: Brief overview of Turkish TV Market
  - Digital TV Platforms
  - TV Reception breakdown
  - Competition, Market Shares, Service Offers
  - Technology & Products
  - DTT Switchover (Analog Switch off)
  - Rumours

Day 2 :
- Module 3: OTT Market in Turkey
  - Major OTT Players
  - Internet Service Providers
  - Broadband Average Speed
  - Do’s & Don’ts
- Module 4: Content Business in Turkey
  - Content offerings of digital platforms
  - Content rights (i.e. Sports)
  - Market specific conditions
  - Latest developments from content provider’s perspective

Please drop me an email to further discuss details of the course and reserve your seat. ( info@turkishtvmarket.info )

Turkiye pay-TV pazarinin buyume potensiyeli cok yuksek!

Digital TV Research tarafindan yayinlanan yeni bir arastirma Turkiye pay-TV sektorunun buyume potensiyelini net bir sekilde ortaya koyuyor. Arastirma sonuclarina gore Ortadogu ve Kuzey Afrika bolgesi pay-TV pazar gelirleri 2010 yilindan 2020’ye kadar olan surede %83’luk buyume ile 5,6 milyar $’a ulasacak.

Turkiye icin dikkat cekici olan kismi ise arstirmanin tahminine gore 2020 yilinda Turkiye’deki pay-TV gelirleri 2 milyar $’a ulasacak. Bugun pay-TV pazar buyuklugu reklam gelirleri de dahil edildiginde yaklasik 1 milyon $. Digital TV Research projeksiyonuna gore 6 yil icinde Turkiye pay-TV pazar buyuklugu 2 katina cikmis olacak.

Bu rakamlar cok net bir mesaj veriyor: Turkiye pay-TV pazarinin buyuk bir buyume potensiyeli var. %30 civarindaki pazar penetrasyon oranini Ingiltere, Fransa vb. gelismis ulkelerdeki %50 orani ile karsilastirildiginda bu potensiyel daha net ortaya cikiyor. Ortalama Turk insaninin gelir seviyesi ve eglence icin ayirdigi butce arttikca abonelik sayilarinin da hizla arttigini gozlemleyecegiz.

Pay-TV pazarinda karlilik mumkun mu?

Capital Dergisinin Kasim 2013 sayisinin “Capital 1000” ekinde Digiturk ve D-Smart’in ciro ve karlilik verileri ile karsilasinca bunun bu blogda yer verilmesi gereken bir konu oldugunu dusundum:

Yukaridaki tabloda da gorulebilecegi gibi, Krea Icerik adiyla faaliyet gosteren Digiturk’un 2012 yili cirosu 1,4 milyar TL olurken vergi oncesi zarari 68,5 milyon TL olmus. Digiturk’un 2012 yilinda gelirlerini 2011 yilina gore %26 oraninda artirmayi basarmis olmasina ragmen karliligi yakalayamamis. Digiturk’un Super Toto Super Lig naklen yayin haklari icin odedigi tutar tum vergiler dahil edildiginde 424 milyon USD.(2012 dolar kuru ortalamasi 1,8 TL kabul edilirse yaklasik 763 milyon TL) Oyleyse 1,4 milyar TL gelirine karsilik sadece naklen yayin haklari icin 763 milyon TL’lik bir maliyet kalemi var. Buna icerik satin alma maliyetleri, uydu tasima maliyetleri, pazarlama ve satis faaliyetlerinin maliyeti, STB alim maliyetleri de eklendiginde, diger gider kalemleri ile beraber karliliga ulasmak mumkun olamamis gozukuyor.

D-Smart ise ayni yil 350 milyon TL gelirine karsilik 59 milyon zarar etmis. Naklen yayin haklari disindaki maliyetler elbette D-Smart icin de gecerli.

Bu tabloya bakildiginda Turkiye’deki pay-TV(odemeli TV) sektorunun en buyuk iki oyuncusunun faaliyet kari elde edememis olmasi sektorel gelisim acisindan, son tuketici perspektifiyle bakildiginda servis kalitesinin daha ust seviyeye tasinmasi, daha ustun bir deneyim/teknoloji sunulmasi, etkin rekabetin sektoru daha ileriye tasimasi gibi acilardan derinlemesine tartisilmasi, irdelenmesi gereken bir konu.

Global resme bakmak amaciyla Ingiltere’nin lider dijital platformu BSkyB’nin finansal verilerini inceledim.

BSkyB, 2012 yilinda 6,8 milyar sterlin(21,7 milyar TL) gelir elde etmis. Bizdeki en buyuk iki firmanin toplaminin 10 katindan fazla! (Acaba bizdeki pazar buyuklugu bu seviyeye ne zaman ulasir?)

Asagidaki grafiklerde de gorulebilecegi gibi BSkyB’nin karliligi son 3 yildir 2 hanali buyume gostermis. Hatta 2012 yilinda 6,8 milyar gelire karsilik 1,2 milyar kar elde ederek 18 puana yakin dudak ucuklatici bir marja ulasmis. Peki neyi nasil farkli yapmis da bunu basarmis konusunu da baska bir yazida irdelemek uzere nadasa birakiyorum.

Spor Toto Super Lig naklen yayin haklari kac yilina kadar Digiturk’te?

Odemeli-TV(Pay-TV) sektorunde global resme baktigimizde ozellikle Ingiltere, Italya gibi futbolun gundelik hayatin en onemli bilesenlerinden olan ulkerlerde futbol naklen yayin haklarinin sektor oyunculari icin en buyuk silahlardan biri oldugunu goruyoruz. Ingiltere’de BSkyB, Turkiye’de ise Digiturk futbol maclarinin yayin haklarinin sahipligini cok uzun suredir devam ettirmekteler.

Bu hafta internet sitesinden yayinlanan habere gore Digiturk, 2001 yılından bu yana yayın haklarını elinde bulundurduğu Spor Toto Süper Lig maçlarını 2016-2017 futbol sezonu sonuna kadar yayınlamaya devam edecek. Habere gore, en son 2010 yilinda yapilan ihalade 5 yil sureyle kazandigi Spor Toto Süper Lig maçlarını yayınlama hakkıni (yaklasik 2 milyar dolar karsiliginda) Rekabet Kurulu tarafından 24 Ekim 2013 tarihinde açıklanan karar sonrasında 2 yıl daha uzatmış oldu.

Bu parali-TV sektoru acisindan oldukca onemli bir haber. Cunku ozgun ve degerli icerigin en guclu deger onermesi oldugu sektorde Digiturk en az 3 yil daha pozisyonunu guclendirmis oldu. Bu sartlarda sonraki ihalenin 2015 yili sonu, 2016 yili basinda yapilacagi ongorulebilir. O zamana kadar da diger oyuncularin mevcut icerik tekliflerinde futbol merkezli bir strateji yerine farkli alanlara odaklanacaklari, farkli oyun planlari ile farklilasmaya calisacaklari tahmin edilebilir.